AŞILAMANIN ÖNÜNDEKİ ENGELLERİN SİKAYETVAR.COM PORTALI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ: BIONTECH (PFIZER) VE SINOVAC (CORONAVAC) ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Bu çalışma, aşılamanın önündeki engellerin Biontech ve Sinovac aşıları yönüyle Şikayetvar.com portalı üzerinden yapılan girişlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden içerik ve doküman analizi kullanılmış olup, çalışma verileri sikayetvar.com portalından toplanmıştır. Nisan 2021-Ocak 2022 tarihleri arasında yapılan tüm girişler incelenmiş ve toplam 412 şikayet değerlendirmeye alınmıştır (Biontech: 309, Sinovac: 103). Şikayetlere ilişkin sayı ve yüzdelerin hesaplanmasında Microsoft Ofis 2016 paket programı kullanılmıştır. Şikayetlerin yarıdan fazlasının (%75) Biontech aşısına yönelik olduğu, her iki aşı için de en fazla şikayetin; kadınlardan, hastalardan, özel hastanelerden aşılama hizmeti alanlar ve aşılama sürecinin 2. dozunda olanlar tarafından yazıldığı saptanmıştır. Biontech’e dair en fazla şikayet alan ilk beş konunun; randevu saatinde gidilmesine rağmen aşı olamama, uygulanan aşının bireyin E-Nabız Sistemi’nde görünmemesi, aşı sonrası gelişen yan etkiler, MHRS’den aşı randevusunun alınamaması ve yanlış aşı yapılması (Biontech yerine Sinovac) olduğu sonucuna varılmıştır. Sinovac’a dair en fazla şikayet alan ilk beş konunun ise; yanlış aşı yapılması (Sinovac yerine Biontech), uygulanan aşının E-Nabız’da görünmemesi, MHRS’den aşı randevusunun alınamaması, randevu saatinde sağlık kuruluşuna gidilmesine rağmen aşı olamama ve aşı seçme hakkının kullanılamaması olduğu sonucuna varılmıştır. Elde edilen bu bilgiler, bireylerin aşı tutum ve davranışlarına yönelik olarak aydınlatıcı olmasının yanında bireylerin sağlık bakımıyla ilgili olarak eksik kalınan durumlara da örnekler sunması açısından önem taşımaktadır.
Keywords
Abstract
This study was conducted to examine the barriers in vaccination that made on the complaint web portal especially in terms of Biontech/Pfizer and Sinovac/CoronaVac vaccines. Study data were collected from a complaint web portal (i.e, sikayetvar.com) and content and document analysis from qualitative research methods were used. All entries were reviewed between April 2021-January 2022 and a total of 412 complaints were evaluated. Microsoft Office 2016 package program was used to calculate the number and percentage of complaints. More than half of the complaints (75%) were related to the Biontech/Pfizer vaccine. Also, the most common complaints for both vaccines were written by women, and also patients, who received vaccination services from private hospitals, and those who were on the second dose of vaccination process. The top five complaints about Biontech/Pfizer were; not being vaccinated despite going at the appointment time, the vaccines’ not appearing in the individual's Online Health System, post-vaccine side effects, inability to get a vaccination appointment from online health appointment system, and wrong vaccination (Sinovac/CoronaVac instead of Biontech/Pfizer). The top five complaints about Sinovac/CoronaVac were; wrong vaccination (Biontech/Pfizer instead of Sinovac/CorıonaVac), the vaccines’ not appearing in the individual's Online Health System, inability to get a vaccination appointment from online health appointment system, not being vaccinated despite going to the health institution at the appointment time, and the inability to exercise the right to choose a vaccine. The results of the study not only illuminates the vaccination attitudes and behaviours of individuals but also provides examples of situations where individuals are lacking in health care.
Keywords
- Alosaimi, S., M., Al Qumaizi, K., I., Alfarhan, A., I., Yousef, Z., M., Al Hunaishel, M., A. (2018). Patient’s Complaints and Response Mechanism Provided by Departments in the Ambulatory Care Settings of King Abdulaziz Medical City, Riyadh, Saudi Arabia. Journal of Health Informatics in Developing Countries, 12(1), 1-11.
- Anderson, R. M., Vegvari, C., Truscott, J., Collyer, B. S. (2020). Challenges in creating herd immunity to SARSCoV-2 infection by mass vaccination. Lancet, 396(10263), 1614
- Batı, S., Burucu, R., Cantekin, I., Dönmez, H. (2021). Determining the side Effects Of Covid- 19 (Sinovac) Vaccination On Nurses; An Independent Descriptive Study. Konuralp Tıp Dergisi, 13(1), 479-487.
- Çalıkuşu, M., Güneş, G., Özçelikay, G. (2021). Covid-19 Pandemisinin Toplum Eczacılığı Hizmetlerine Etkileri. Journal of Faculty of Pharmacy of Ankara University, 45(2), 4-4.
- Çankal, G. (2021). Sosyal medyada Turkovac aşısına ilişkin self-oryantalist söylemler. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 4(2), 223-235.
- Dörttepe, Z. Ü., Hoşgör, H., & Sağcan, H. (2021). The effect of COVID-19 phobia on perceived stress: The sample of prehospital emergency care professionals. Journal of Academic Value Studies, 7(1), 31-40.
- Durduran, Y., Okka, B., Bodur, S., Dindaş, H. (2012). Assessment of 5556 Applications Submitted to the Rights of Patient Unit of a University Hospital. HealthMED, 6(11), 3711-3721.
- Dünya Sağlık Örgütü. (2020). 1st WHO Infodemiology Conference. Erişim Tarihi: 15 Feb 2021, https://www.who.int/news-room/events/detail/2020/06/29/default-calendar/preconference-1st-who-infodemiology-conference.
- Fisher, K. A., Nguyen, N., Crawford, S., Fouayzi, H., Singh, S., & Mazor, K. M. (2021). Preferences for COVID-19 vaccination information and location: Associations with vaccine hesitancy, race and ethnicity. Vaccine, 39(45), 6591-6594.
- Gürbüz, S., Aydın, S., Çöl, M. (2021). Yeni koronavirüs pandemisi sürecinde Türkiye'de Covid- 19 aşılaması ve bağışıklama hizmetlerinin durumu. (içinde “Covid-19 aşı çalışmaları ve uygulamaları”). Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları, 45-60.
- Hoşgör, H., & Hoşgör, D. G. (2019). Hastaların Hastane Seçimini Etkileyen Faktörler: Sistematik Derleme (1996-2017). Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(2), 437-456.
- Johns Hopkins Coronavirus Resource Center. (2022). Covid-19 dashboard. Erişim Tarihi:
- 07.01.2022, https://coronavirus.jhu.edu/map.html.
- 07.01.2022, https://coronavirus.jhu.edu/region/turkey.
- Karabela, Ş. N., Coşkun, F., & Hoşgör, H. (2021). Investigation of the relationships between perceived causes of COVID-19, attitudes towards vaccine and level of trust in information sources from the perspective of Infodemic: the case of Turkey. BMC Public Health, 21(1), 1-12.
- Kaya, O. (2021). Covid-19 aşıları. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, (özel sayı-1), 31-35.
- Ketrez, G., Şirin, H., Hasde, M. (2020). Geçmişten günümüze Türkiye’de salgınlar. Turkey Health Literacy Journal, 1(2), 21-29.
- Kıskaç, N., Katran, H., B. (2016). İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Kamu Yataklı Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüğüne Ulaşan Yakınmaların Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim Araştırma Hastanesi Dergisi, 2(2), 75-83.
- Kreps, S., Dasgupta, N., Brownstein, J. S., Hswen, Y., & Kriner, D. L. (2021). Public attitudes toward COVID-19 vaccination: The role of vaccine attributes, incentives, and misinformation. npj Vaccines, 6(1), 1-7.
- Li, Y.D., Chi, W. Y., Su, J. H., Ferrall, L., Hung, C. F., Wu, T. C. (2020). Coronavirus vaccine development: from SARS and MERS to COVID-19. Journal of Biomedical Science, 27(1), 1-23.
- Lorente, L., Vera, M., Peiro, T. (2020). Nurses’stressors and psychological distress during the COVID-19 pandemic: The mediating role of coping and resilience. Journal of Advanced Nursing, 77, 1335–1344.
- Maden, S. (2021). Türkçe ders kitapları ile ilgili lisansüstü tezlerin eğilimleri: Bir içerik analizi. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 30-45.
- McMenamin, M. E., Nealon, J., Lin, Y., Wong, J. Y., Cheung, J. K., Lau, E. H., Cowling, B. J. (2022). Vaccine effectiveness of two and three doses of BNT162b2 and CoronaVac against COVID-19 in Hong Kong. medRxiv.
- Murphy, J., Vallières, F., Bentall, R. P., Shevlin, M., McBride, O., Hartman, T. K., McKay, R., Bennett, K., Mason, L., Gibson-Miller, J., Levita, L., Martinez, A. P., Karatzias, T., Hyland, P. (2021). Psychological characteristics associated with COVID-19 vaccine hesitancy and resistance in Ireland and the United Kingdom. Nature Communications, 12(1), 1-15.
- Özenç M. ve Özenç E. G. (2013) Türkiye’de Üstün Yetenekli Öğrencilerle İlgili Yapılan Lisansüstü Eğitim Tezlerinin Çok Boyutlu Olarak İncelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 171, 13-28.
- Polack, F. P., Thomas, S. J., Kitchin, N., Absalon, J., Gurtman, A., Lockhart, S., Perez, J. L., Pérez Marc, G., Moreira, E. D., Zerbini, C., Bailey, R., Swanson, K. A., Roychoudhury, S., Koury, K., Li, P., Kalina, W. V., Cooper, D., Frenck, R. W., Hammitt, L. L., … Gruber, W. C. (2020). Safety and efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 vaccine. New England Journal of Medicine, 383(27), 2603–2615.
- Su, Z., McDonnell, D., Cheshmehzangi, A., Li, X., Maestro, D., Šegalo, S. (2021). With great hopes come great expectations: Access and adoption issues associated with COVID-19 vaccines. JMIR Public Health and Surveillance, 7(8), e26111.
- Şikayetvar. (2022). Erişim Tarihi: 01.01.2022, https://www.sikayetvar.com/
- TC. Sağlık Bakanlığı. (2022). E-Nabız. Erişim Tarihi: 07.01.2022, https://enabiz.gov.tr.
- Toprak, D., Şahin, B. (2012). Sağlık Bakanlığı Hastanelerine Yapılan Şikâyetlerin Değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 3(1), 1-28.
- Uzun, O., Akpolat, T., Varol, A., Turan, S., Bektaş, S. G., Çetinkaya, P. D. (2020). Covid-19: vaccination vs. hospitalization. Infection. 1-6.
- Yavuz, E. (2020). COVID-19 aşıları. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 24(4), 223-234.
- Yıldız Z., Gencer E., Gezegen N. F. (2021). Covid 19 pandemi sürecinde geliştirilen aşılara karşı bireylerin tutumlarının değerlendirilmesi üzerine uygulamalı bir çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(3), 877-889.
- Zheng, C., Shao, W., Chen, X., Zhang, B., Wang, G., & Zhang, W. (2022). Real-world effectiveness of COVID-19 vaccines: a literature review and metaanalysis. International Journal of Infectious Diseases, 114, 252-260.
