ORGAN VE DOKU BAĞIŞININ SAĞLIK PROFESYONELLERİN PERSPEKTİFİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ: NİTEL BİR ARAŞTIRMA
Author :
Abstract
Bu çalışma sağlık profesyonellerinin organ ve doku bağışına ilişkin görüş ve farkındalık düzeylerini tespit etmeyi amaçlamıştır. Aralık 2018- Ocak 2019 tarihleri arasında doktor, diş hekimi, eczacı ve hemşire, fizyoterapist, organ ve doku nakli koordinatörü, koordinatör yardımcısı ve sağlık yöneticisi meslek gruplarından dokuz kişi ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Toplam görüşme süresi 151,97 dakika sürmüştür. Yapılan görüşmeler sonucunda beş ana boyut belirlenmiştir. Bunlar; “Bilgi Düzeyi, Üç Boyutta Tutum, Tutuma Yön Verenler, Mesleki Faaliyetler ve Öneriler” olarak sıralanmıştır. Bu boyutlar daha sonra alt kategorilere ayrılmıştır. Çalışmaya katılan tüm meslek gruplarının gözünden organ ve doku bağışının önündeki en önemli engeller; beyin ölümü tanı belirsizliği, bağış eğitimi veren kişilerin yetersizliği, beyin ölümünden sonra organ ve doku alınış biçimi ve dini açıdan tatmin edici bir netliğin olmaması şeklinde sıralanmıştır. Ayrıca organ ve doku bağışının ülke genelinde artırılması için farklı etki alanlarına sahip sağlık meslek gruplarının, ortak bilgilendirme ve yönlendirme paylaşımı yapabilecekleri platformlar ve bunları oluşturacak koordinasyon birimlerine ihtiyaç gözükmektedir.
Keywords
Abstract
This study aimed to determine the level of awareness and awareness of health professionals regarding organ and tissue donation. Interviews were held between December 2018 and January 2019 with doctors, dentists, pharmacists and nurses, physiotherapists, organ and tissue transplant coordinators, assistant coordinators and health managers. The total interview time was 151.97 minutes. As a result of the interviews, five main dimensions were determined. These; “Knowledge Level, Attitude in Three Dimension, Attendants, Professional Activities and Recommendations sıralan. These dimensions are then subdivided into categories. The most important barriers to organ and tissue donation from the eyes of all professional groups participating in the study are; uncertainty of diagnosis of brain death, the inadequacy of people providing donation training, removal of organs and tissues after brain death and lack of religious satisfactory clarity. In addition, in order to increase organ and tissue donation throughout the country, it is recommended to establish coordination units that will create platforms where health professionals groups with different domains can share joint information and guidance.
Keywords
- Akış, M., vd. (2008), “Süleyman Demirel Üniversitesi personelinin organ-doku baðýþý ve nakli hakkýndaki bilgi ve tutumlara”, S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 15(4) S. 32.
- Cronin, A.j. andPrice, D., (2008), “Directed organ donation: is thedonortheowner?”, Europe PMC FundersGroup Author Manuscript, ClinEthics. 3(3), P 4-5.
- Durur, F. ve Akbulut, Y., (2017), “Türkiye’de Organ Nakline Yönelik Politikaların Değerlendi- rilmesi”,Busıness& Management Studıes: An InternatıonalJournal, Cilt 5, Sayı 3, S. 571
- Feyzioğlu, M., (2012), “Sağlık Hukuku Digestası” Ankara Barosu Yayınları, Sayı 2, S. 206, 215-217.
- Gil, B.D. and Matesanz, R., (2017), “Newsletter Transplant: International Figures on Donatation and Transplantation”, EDQM, Volume 23, P. 18-30.
- Güler, S., vd., (2017), “Bir Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışı Hakkındaki Bilgi ve Düşün- celeri”, Adıyaman Üni. Sağlık Bilimleri Derg, 3(1), S. 420, 428, 431,
- Goodarzi, P., et al., (2015), “TissueAnd Organ DonationAndTransplantation in Iran”, Cell Tis- sue Bank, Springer, P 296-298.
- Loch, A., et al., (2010), “Differences in attitudetowardscadaveric organ donation: observations in a multiracialMalaysiansociety”, Hong Kong Journal of EmergencyMedicine, P 242.
- Kurt, B., vd. (2018), “Konya İlindeki Birinci Basamak Sağlık Çalışanlarının Organ Bağışı Hak- kındaki Bilgi Tutum Ve Davranışları”, Sakarya Tıp Dergisi, 8(3), S. 498.
- Köse, O.O., Onsuz, M.F. and Topuzoğlu, A., (2015), “Knowledge levels of andattitudesto organ donationandtransplantationamonguniversitystudents”, North ClinIstanbul2(1),doi: 10.14744/nci. 58070, P 22-23.
- Matesanz, R., (2002), “International Fıgures on Organ, Tıssue and Hematopoıetic Stem Cell Donatıon and Transplantaton Activites: Documents Produced by the Councıl of Europe European Comıttee (Partıal Agreement) on Organ Transplantatıon (CD-P-To)”, Aula Medica Ediciones Paseo Pinter Rosales, 26-28008 Madrid (Espana), P. 14.
- Jernigan, M., et al., (2013), “Knowledge, Beliefs, andBehaviorsRegarding Organ andTissueDo- nation in SelectedTribalCollegeCommunities”, NIH Public Access Author Manuscript, J CommunityHealth. 2013 August ; 38(4), P 6-10.
- Oliver, M., et al. (2010), “Organ Donation, TransplantationandReligion”, Nephrol Dial Transp- lant (2011) 26: 437–444 doi: 10.1093/ndt/gfq628, P 439-443.
- Rykhoff et al., (2010), “A clinicalgroup’sattempttoraiseawareness of organ andtissuedonation”, Progress in Transplantation, Vol 20, No. 1, S. 37.
- Schirmer, J., and Roza, B.A., (2008), “Family, Patients, and Organ andTissueDonation: Who- Decides?”, ElsevierInc. Allrightsreserved. 0041-1345/08/$–seefrontmatter 360 Park Avenue South, New York, P. 1039.
- Sungur, M.A. ve Mayda, A.S., (2014), “Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem I ve Dönem VI Öğrencilerinin Organ Bağışı Konusunda Bilgi ve Tutumları”, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi; 4(2), S. 15-16
- Tay, M., (2016), “Türkiye’de doku ve organ naklinin önemi”, Sağlık Akademisyenleri Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, S. 106.
- Tekizoğlu, F.Y., (2018), “Organ Bağışı: Bireylerin Kararlarını Etkileyen Psikolojik Faktörler”, Muhakeme Dergisi/Journal, 1 (1), S. 22-25.
- Üçgün, A.B. ve Başaran, Ö. ve Uskun, E., (2017), “Isparta İl Merkezinde Yaşayan Erişkin Bi- reylerin Organ Bağışı Tutumu ve Etkileyen Etmenler”,Smyrna Tıp Dergisi, S.
- Yalçın, E.C., (2017), “Organ Bağışında Kamu Spotu Etkisinin Nitel Tercih Modelleri İle Anali- zi”, Kırklareli Universitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakultesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 5, S.
- Yılmaz, S.G., vd., (2017), “Knowledge andAttitudes of theFaculty of TheologyStudents on Or- gan Transplantation”, J ReligHealth, SpringerScience+Business Media New York, P. 1050.
