Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı Yaratıcı Özellik Motivasyon Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini 232’si kadın (%70,1) ve 99’u erkek (%29,9) olmak üzere 331 yetişkin birey oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri IBM SPSS ve AMOS paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Öncelikle ölçeğin dilsel eşdeğerlik çalışmaları yapılmıştır. Bu kapsamda iki dili bilen 44 bireye İngilizce form ve Türkçe form 2 hafta ara ile uygulanmıştır. Ardından maddeler arası korelasyona bakılmış ve yapılan analizler sonucunda İngilizce ve Türkçe formlar arasında korelasyon katsayılarının anlamlı olduğu görülmüştür. Geçerlik analizleri kapsamında yapı geçerliği ve ölçüt geçerliği incelenmiştir. Yapı geçerliğinin incelenmesinde Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kullanılmıştır. Ölçeğin 3 faktörlü bir yapısının olduğu ve bu yapının doğrulandığı görülmüştür. Sonuçlar modelin uyumlu olduğunu göstermektedir. Ölçek maddeleri içsel motivasyon, dışsal motivasyon ve motivasyonsuzluk alt boyutlarında toplanmıştır. Ölçüt geçerliği kapsamında Yaratıcı Özellik Motivasyon Ölçeği ile Marmara Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Ölçeği (Özgenel ve Çetin, 2017) arasındaki korelasyon katsayısı hesaplanmış ve iki ölçekten alınan puanlar arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin güvenirliği kapsamında hem Cronbach’s Alpha hem de madde-toplam korelasyonları incelendiğinde ise ölçeğin güvenirlik ölçütlerini taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. Tüm bu bulgular, Türkçeye uyarlanan Yaratıcı Özellik Motivasyon Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Keywords
Abstract
The present study aims to adapt the The Creative Trait Motivation Scale into Turkish and examine its validity and reliability. The sample of the research consists of 331 adult individuals, 232 women (70.1%) and 99 men (29.9%). The research data were analyzed by using IBM SPSS Statistics 21.0 and AMOS package programs. First, linguistic equivalence studies of the scale were carried out. For this purpose, Turkish and English forms were applied to 44 bilingual individuals with two weeks interval. Then, the correlation between the items was examined and as a result of the analysis, it was seen that the correlation coefficients between the English and Turkish forms were significant. Construct validity and criterion validity were examined within the scope of validity analysis. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were used to examine the construct validity. It was observed that the scale had a 3-factor structure and scale’s factor structure was confirmed. Results revealed that model is coherent. The items of the scale were collected in the sub-dimensions of intrinsic motivation, extrinsic motivation and amotivation. The correlation coefficient between the criterion validity The Creative Trait Motivation Scale and Marmara Creative Thinking Dispositions Scale was calculated, and it was determined that there was a significant relationship between the scores obtained from the two scales. Both Cronbach's Alpha and item-total correlation values were examined, and it was concluded that the scale was reliable. All these findings indicate that The Creative Trait Motivation Scale, which was adapted into Turkish, is a valid and reliable measurement tool.
Keywords
- Amabile, T. M. (1983). The social psychology of creativity: A componential conceptualiztion. Journal of Personality and Social Psychology, 45(2), 357376. https://doi.org/10.1037/0022-3514.45.2.357
- Amabile, T. M. (1985). Motivation and creativity: Effects of motivational orientation on creative writers. Journal of Personality and Social Psychology, 48(2), 393-399. https://doi.org/10.1037/0022-3514.48.2.393.
- Amabile, T. M., Hennessey, B. A., & Grossman, B. S. (1986). Social influences on creativity: The effects of contracted-for reward. Journal of Personality and Social Psychology, 50(1), 14-23. https://doi.org/10.1037//0022-3514.50.1.14
- Baer, J., & Kaufman, J. C. (2005). Bridging generality and specificity: The amusement park theoretical (APT) model of creativity. Roeper Review, 27(3), 158-163. https://doi.org/10.1080/02783190509554310
- Bayram, N. (2011). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: AMOS uygulamaları. Ezgi Kitabevi.
- Benedek, M., Bruckdorfer, R., & Jauk, E. (2019). Motives for creativity: Exploring the what and why of everyday creativity. The Journal of Creative Behavior, 1-16. 10.1002/jocb.396
- Bryant, F. B., & Yarnold, P. R. (1995). Principal-components analysis and exploratory and confirmatory factor analysis. In L. G. Grimm & P. R. Yarnold (Eds.), Reading and understanding multivariate statistics (pp. 99-136). American Psychological Association.
- Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (7. Baskı). Pegem Akademi.
- Byron, K., & Khazanchi, S. (2012). Rewards and creative performance: A meta-analytic test of theoretically derived hypotheses. Psychological Bulletin, 138(4), 809830. https://doi.org/10.1037/a0027652
- Ceci, M. W., & Kumar, V. K. (2016). A correlational study of creativity, happiness, motivation, and stress from creative pursuits. Journal of Happiness Studies, 17, 609-626. https://doi.org/10.1007/s10902-015-9615-y
- Crocker, L., & Algina, J. (2006). Introduction to classical and modern test theory. Cengage Learning.
- De Jesus, S. N., Rus, C. L., Lens, W., & Imaginário, S. (2013). Intrinsic motivation and creativity related to product: A meta-analysis of the studies published between 1990– 2010. Creativity Research Journal, 25(1), 8084. https://doi.org/10.1080/10400419.2013.752235
- De Vaus, D. (2002). Surveys in social research (5th ed.). Routledge/Taylor & Francis Group.
- Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The "what" and "why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227– 268. https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1104_01
- Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., & Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3), 272-299. https://doi.org/10.1037/1082-989X.4.3.272
- Fischer, C., Malycha, C. P., & Schafmann, E. (2019). The influence of intrinsic motivation and synergistic extrinsic motivators on creativity and innovation. Frontiers in Psychology, 10(Article 137), 1-15. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00137
- Hennessey, B. A., & Amabile, T. M. (1987). Creativity and learning: What research says to the teacher. National Education Association Publication.
- Jaquith, D. B. (2015). When is creativity? Intrinsic motivation and autonomy in children’s artmaking, art education. Art Education, 64(1), 14-19. 10.1080/00043125.2011.11519106
- Kaufman, J. C., & Sternberg, R. J. (2007). Creativity. Change, 39(4), 55-58.
- Lau, J. Y. F. (2011). An introduction to critical thinking and creativity: Think more think better. John Wiley & Sons.
- May, R. (1959). The nature of creativity. ETC: A Review of General Semantics, 16(3), 261-276.
- Özgenel, M. ve Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46, 113-132. 10.15285/maruaebd.335087
- Runco, M. A. (2007). Creativity: Theories and themes: Research, development, and practice. Elsevier.
- Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 5467. https://doi.org/10.1006/ceps.1999.1020
- Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2020). Intrinsic and extrinsic motivation from a self-determination theory perspective: Definitions, theory, practices, and future directions. Contemporary Educational Psychology, 61, Article 101860. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2020.101860
- Suhr, D. (2006). Exploratory or confirmatory factor analysis? In Proceedings of the 31st Annual SAS Users Group International Conference, 200-231. Cary, NC: SAS Institute Inc.
- Sung, S. Y., & Choi, J. N. (2009). Do Big Five personality factors affect individual creativity? The moderating role of extrinsic motivation. Social Behavior and Personality: An International Journal, 37(7), 941-956. https://doi.org/10.2224/sbp.2009.37.7.941
- Tan, CS., Lau, XS., Kung, YT., & Kaılsan, R.A/L. (2016). Openness to Experience Enhances Creativity: The Mediating Role of Intrinsic Motivation and the Creative Process Engagement. Journal of Creative Behaviour, 53(1), 109-119. https://doi: 10.1002/jocb.170
- Taylor, C. L., & Kaufman, J. C. (2021). The creative trait motivation scales. Thinking Skills and Creativity, 39, 1-14. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2020.100763
- Torrance, E. P. (1965). Scientific views of creativity and factors affecting its growth. Daedalus, 94(3), 663-681.
- Orçan, F. (2018). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi: İlk hangisi kullanılmalı? Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 9(4), 413-421. 10.21031/epod.394323
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Seçkin Yayınları.
- Young, J. G. (1985). What is creativity? The Journal of Creative Behavior, 19(2), 77- 87. https://doi.org/10.1002/j.2162-6057.1985.tb00640.x Ekler
