FERNANDO SOR’UN GRAND SOLO BAŞLIKLI ESERİNİN DİONİSİO AGUADO’NUN DÜZENLEMESİYLE KLASİK DÖNEM PERFORMANS TEKNİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Bu çalışmada Fernando Sor’un Opus 14 numaralı ilk sonatı olan Grand Solo ve Aguado’nun yaptığı aranjman Klasik dönemin stilistik özellikleri açısından karşılaştırılarak incelenmiştir. Eser klasik gitar repertuvarında sıklıkla tercih edilmiş, Sor ve Aguado edisyonları Andres Segovia, Narciso Yepes, Julian Bream, Manuel Barrueco, Eduardo Fernandez gibi önde gelen gitaristlerce kayıt edilmiştir. Grand Solo Sor tarafından 1805’te bestelenmiştir. Aguado ise aranjman olarak sayılabilecek edisyonu 1849’da yapmıştır. Sor ve Aguado, aynı dönemi paylaşmış, beraber çalmış gitarist-bestecilerdir. Gerçekleştirilen incelemelerle beraber karşılaştırmalar için Sor’un ikinci Grand Solo versiyonu ve Aguado’nun düzenlemesi seçilmiştir. Yapılacak karşılaştırmaların temellendirilebilmesi ve ölçütlerin oluşturulabilmesi için Klasik dönem performans pratikleri araştırılmıştır. Orkestra, bale müzikleri, koro ve gitar eşlikli şarkılar besteleyen Sor’un “Methode pour la Guitarre” başlıklı metodu ve sadece gitar eserleri besteleyip, virtüöziteyi daha ön planda tutan Aguado’un “Nuevo Metodo para Guitarra” metodu incelenerek her iki bestecinin kompozisyon ve performans anlayışları sınıflandırılmıştır. Yapılacak karşılaştırmalar ise değiştirilen notalar, akorlar, arpejler, metrik değerler, süslemeler, dinamikler, artikülasyonlar gibi ölçütlerle gerçekleştirilmiştir. Sor’un müziğini de çok iyi bilen Aguado, orijinal notadaki bas notalarını azaltmış, çeşitli akorları fonksiyonel olarak değiştirmiş, çok sayıda süsleme notaları, dinamik ve artikülasyon işaretleri eklemiştir. Birçok bölüme hızlı gam ve arpejler ekleyerek daha virtüözik sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Ritmik açıdan ise çeşitli bölümlerdeki tam veya yarım vuruşluk notaları noktalı ritimlerde yazmıştır. Aguado’nun gerçekleştirdiği değişikliklerin stilistik bir farklılıktan çok dönemin klasik gitar performans anlayışının anlaşılmasında önemli bir rolü olduğu görülmektedir. Çalışma sonucunda Grand Solo’yu çalacak gitaristlerin dönemin performans özelliklerini doğru yansıtacak şekilde birden fazla edisyondan faydalanabilmesi, değişiklikler yapabilmesi ve dönem stiline uygun olarak doğaçlamalar ekleyebilmesi amaçlanmaktadır.
Keywords
Abstract
This study examines Fernando Sor’s first sonata, Grand Solo, Opus 14, which has become a favorite in the classical guitar repertoire and its arrangement by Dionisio Aguado in terms of stylistic characteristics of the Classical period. The Sor and Aguado editions have been recorded by leading guitarists such as Andres Segovia, Narciso Yepes, Julian Bream, Manuel Barrueco, and Eduardo Fernandez. Sor composed the Grand Solo in 1805, and Aguado edition, which can be considered an arrangement, in 1849. Sor and Aguado were guitarists and composers who lived and played music together during this period. This study analyzes and compares Sor’s second Grand Solo version and Aguado’s arrangement for the work. To ground the comparisons and establish criteria, performance practices of the Classical period are investigated. The study examines Methode pour la Guitarre, developed by Sor, who composed orchestral, ballet, choral, and guitar-accompanied songs, and Aguado’s Nuevo Metodo para Guitarra, who composed works only for the guitar, which had more emphasis on virtuosity. In addition, the study classifies both composers’ approaches in terms of composition and performance. The comparisons are made based on criteria such as altered notes, chords, arpeggios, metric values, ornaments, dynamics, and articulations. Aguado, who knew Sor’s music very well, reduced the bass notes from the original version, functionally altered various chords, and added many ornamentation notes, dynamics, and articulation marks. He also added fast scales and arpeggios to many sections, resulting in a more virtuosic sound. In terms of rhythm, he wrote the whole or half-beat notes in various sections in dotted rhythms. Aguado’s changes seem to have played an important role in understanding the classical guitar performance approach of the period rather than a stylistic difference. Considering the results of the study, guitarists who will play the Grand Solo will be able to utilize methods from more than one edition, make changes, and add improvisations in accordance with the period’s style in a way that accurately reflects the performance characteristics of the Classical period.
