Author:
Abstract
Adını Rum Ortodokslarca kutsallık addedilen su kaynağından alan Ayazma semti, İstanbul’un Üsküdar ilçesinde yer almaktadır. Bizans döneminde burada bulunan yazlık Ayazma Sarayı’nın, semtin güzel havası dolayısıyla bir mesire alanı gibi kullanıldığı da bilinmektedir. Osmanlı dönemine gelindiğinde de Ayazma Sarayı’nın varlığını devam ettirdiği anlaşılmaktadır. Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u fethinden sonra bölgede imâr süreci başlamış, 16. Yüzyılın önemli devlet adamlarından Rüstem Paşa zamanında ise bölge ihyâ edilmiştir. Ayazma Sarayı’nın yakınına, gezinti bahçeleri üzerine 1761 senesinde III. Mustafa tarafından yine bölgenin ismiyle müsemma Ayazma Külliyesi inşa edilmiştir. Cami ile birlikte, hamam, mektep, muvakkithane, çeşme ve birçok dükkanın yapılmasıyla Ayazma, Üsküdar’ın yeni çekim merkezi haline gelmiştir. 18. Yüzyılda inşa edilen cami, özellikle bu dönemlerde hissedilen batı etkisinin de yansımalarını bünyesinde barındırmaktadır. Türk Barok mimarisinin önemli örneklerinden biri olan cami, mimarlık ve sanat tarihi açısından da önem arz etmektedir.
Keywords
Abstract
Ayazma district, which takes its name from the water source considered sacred by the Greek Orthodox, is located in Üsküdar, Istanbul. It is known that the summer Ayazma Palace, located here during the Byzantine period, was used as a recreation area due to the beautiful weather of the district. It is understood that Ayazma Palace continued its existence during the Ottoman period. After the conquest of Istanbul by Sultan Mehmed the Conqueror, the construction process started in the region, and the region was revitalized during the reign of Rustem Pasha, one of the important statesmen of the 16th century. On the promenade gardens near Ayazma Palace, in 1761, Mustafa III had the Ayazma Social Complex, which is also true to the name of the region, built. Along with the mosque, Ayazma has become the new center of attraction of Üsküdar with the construction of a bath, school, muvakkithane, fountain and many shops. The mosque, built in the 18th century, also contains the reflections of the western influence felt especially in those periods. The mosque, which is one of the important examples of Turkish Baroque architecture, is also important in terms of architecture and art history.