Author:
Abstract
Marufizade Mehmed Ziyaeddin Bey gazeteci, matbaacı ve yayımcı kimliği ile Türk basın tarihinin unutulan simalarından biridir. Mehmed Ziyaeddin Bey, Telgraf Mektebinden mezun olunca Dersaadet Telgraf Muhaberat Odası’nda memuriyete başladı. Buradan Maarif Nezareti’ne geçmiş ve kâtiplikten Mekatib-i Aliye ve Hususiye Müfettişliğine kadar yükselen Ziyaeddin Bey, memurluğunun yanında çıkarmış olduğu Çocuklara Kıraat risalesi, Mürüvvet gazetesi ve bu gazetenin kadınlara özel Mürüvvet eki ve Mürüvvet Matbaası ile yayıncılık faaliyetlerine devam etmişti. Beşiktaş Afitab-ı Maarif Mektebinin kurucuları arasında yer alarak eğitimci olarak da çalışmıştır. Mehmed Ziyaeddin Bey, Mürüvvet gazetesini 1887-1891 tarihleri arasında çıkarmıştır. Mürüvvet gazetesi birinci yılında haftalık olarak çıkmış, ikinci yılından itibaren günlük gazeteye dönüşmüştür. Mürüvvet gazetesi dört yıllık yayın sürecince matbuat idaresi tarafından iki kez tatil edilmiştir. Bunun yanında Ziyaeddin Bey, hastalığı sebebiyle gazetesini bir süre yayınlamamıştır. Mürüvvet gazetesinin yayıncılık alanındaki yenilikleri arasında çok ucuz bir fiyata satılması ve sıradan halkın anlayabileceği bir dilde yayın yapmasıdır. Mürüvvet gazetesi dönemindeki diğer gazetelerin takip ettiği bir yayın politikası izlemiştir. Gazetenin haberleri veriş sırası siyasi gündemi değerlendirmek, rütbe ve nişan alan Osmanlı vatandaşlarının listesini yayınlamak, Avrupa’dan gelen telgraflar, dahili ve harici olaylar, tefrika edilen romanlar, bilimsel gelişmeler, ilanlar ve borsa haberleridir. Mürüvvet gazetesindeki bu sıralama yayın hayatı boyunca devam etmiştir. Mürüvvet gazetesi okuyucu mektupları, Osmanlı coğrafyası, Avrupa ve dünyadan ilginç ve çeşitli haberlerin yer alması ve fiyatını 10 para gibi çok ucuz bir fiyata düşürerek günlük satış rakamını beş binlere yaklaştırmıştır. Mürüvvet gazetesinde Muallim Naci, Mehmed Selim Avnullah, Mehmed Said el-Musullu, Abdülkerim Tabib, Mehmed Celal, Mehmed Ziver, Süleyman Tevfik, Faik Reşad, Nabizade Nazım, Şerafeddin Mağmumi, Mehmed Enisi, Mehmed Şemseddin, İsmail Safa, Vanizade Halid ve İbnülemin Mahmud Kemal gibi dönemin tanınmış veya tanınmamış birçok yazarın katkısı olmuştur.
Keywords
Abstract
Marufizade Mehmed Ziyaeddin is one of the forgotten figures of Turkish press history with his identity as a journalist, printer and publisher. When Mehmed Ziyaeddin graduated from the Telegraph School, he started to work as a civil servant in the Dersaadet Telegraph Communication Room. From here, he moved to the Ministry of Education and promote from clerk to Mekatib-i Aliye and Private Inspectorate, and continued his publishing activities with the Çocuklara Kıraat booklet, Mürüvvet newspaper and this newspaper's special Muruvvet supplement and Muruvvet Printing House. He was among the founders of Beşiktaş Afitab-ı Maarif School and also worked as an educator. Mehmed Ziyaeddin published the newspaper Mürüvvet between 1887 and 1891. Muruvvet newspaper was published weekly in its first year and turned into a daily newspaper in its second year. Muruvvet newspaper was suspended twice by the printing administration during its four-year publication period. In addition, Mehmed Ziyaeddin did not publish his newspaper for a while due to his illness. Among the innovations of the Muruvvet newspaper in the field of publishing was that it was sold at a very cheap price and that it published in a language that ordinary people could understand. Muruvvet newspaper followed a publication policy followed by other newspapers of its period. The newspaper's order of reporting is to evaluate the political agenda, to publish a list of Ottoman citizens who received rank and insignia, telegrams from Europe, internal and external events, novels that were published, scientific developments, advertisements and stock market news. This ranking in the Mürüvvet newspaper continued throughout its publication life. Mürüvvet newspaper readers' letters, interesting and varied news from the Ottoman geography, Europe and the world, and the price of 10 coins by reducing the price to a very cheap price of 10 coins, bringing the daily sales figure closer to five thousand. Many well-known or unknown writers of the period such as Muallim Naci, Mehmed Selim Avnullah, Mehmed Said al-Musullu, Abdülkerim Tabib, Mehmed Celal, Mehmed Ziver, Süleyman Tevfik, Faik Reşad, Nabizade Nazım, Şerafeddin Mağmumi, Mehmed Enisi, Mehmed Şemseddin, İsmail Safa, Vanizade Halid and İbnülemin Mahmud Kemal contributed to the Muruvvet newspaper.