GÜZEL SANATLAR LİSESİ KLASİK GİTAR EĞİTİMİNE YÖNELİK TÜRK HALK EZGİLERİ KAYNAKLI MATERYAL ÖNERİ VE UYGULAMALARI
Author:
Abstract
Bu araştırmada, Güzel Sanatlar Lisesi öğretim programında yer alan makamsal çalma uygulamalarının gitar ders kitaplarındaki yansımasını belirleme, klasik gitar eğitimine yönelik uyarlanan Türk halk ezgileri kaynaklı materyallerin, öğrencilerin gitar performanslarına olan etkisini saptama ve GSL klasik gitar eğitimi dağarcığına Türk halk ezgileri kaynaklı materyaller kazandırma amaçlanmaktadır. Araştırmada 2021-2022 eğitim öğretim yılı, GSL 10. ve 11. sınıf gitar dersi, makamsal çalma uygulamalarında yer bulan Rast, Segâh, Hüseyni, Hicaz ve Karcığar makamlarına yönelik olarak her bir makam için 5 Türkü olmak üzere toplamda 25 Türkü klasik gitar eğitimine uyarlanmıştır. Her Türkü için en az 7 farklı seviyede olmak üzere toplamda 187 çoksesli materyal oluşturulmuştur. Ayrıca ilgili makamlarda 19 dizi ile 5 dizi egzersizi hazırlanmıştır. İki aşamalı olarak kurgulanan araştırmada, nicel ve nitel verilerin bir bütünlük içerisinde değerlendirilebilmesi için karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın, nicel yöntemi kapsamında, tek gruplu öntest-sontest deneysel desenden, nitel yöntemi kapsamında ise görüş alma ve gözlem gibi nitel araştırma tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 5 farklı güzel sanatlar lisesinde görev yapan 5 gitar öğretmeni ve bu okullardaki 14 gitar öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmacı tarafından geliştirilen GSL 10. sınıf ve 11. sınıf “gitar dersi sınavı dereceli puanlama anahtarı” 2 klasik gitar alan uzmanı tarafından değerlendirilmiş, elde edilen verilerin Wilcoxon işaretli-sıralar testi ile analizleri yapılmıştır. Uygulama süreci bitiminde öğrenci görüş alma formu ve öğrenci gözlem formu ile araştırmanın nitel verileri elde edilmiş ve içerik analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre, öğretmenlerin GSL gitar ders kitaplarındaki geleneksel müziklerden yararlanılan materyal sayısını yetersiz gördükleri, gitar ders kitaplarında öğrenci seviyelerine uygun Türk halk ezgileri kaynaklı materyallerin olması gerektiğini düşündükleri tespit edilmiştir. Araştırmanın deneysel boyutunda, öğrencilerin uygulama öncesi ve sonrası başarı puanları arasında olumlu yönde anlamlı bir fark olduğu, ayrıca öğrencilerin Türk halk ezgileri kaynaklı uyarlanan materyalleri seslendirmesi ile bir farkındalık yaşadıkları, Türk müziğine olan ilgi ve gitar dersi motivasyonlarına yönelik olumlu yönde davranışsal özellikler gösterdikleri saptanmıştır.
Keywords
Abstract
In this research, it is aimed to determine the reflection of the maqam playing practices in the Fine Arts High School (GSL) curriculum in the guitar textbooks, the effect of the Turkish folk melodies-based materials adapted for classical guitar education, and to add Turkish folk melodies-based materials to the GSL classical guitar education repertoire. A total of 25 folk songs were adapted into the programme, five for each Rast, Segâh, Hüseyni, Hicaz, Karcığar maqam, for 2021-2022 academic year maqam playing practices for 10th and 11th graders. 187 polyphonic materials were created for each work, at least at 7 different levels. 19 scales and 5 scale methods were prepared for the maqams. Mixed research method was used in the research. The single-group pretest-posttest experimental design for the quantitave method, and opinion taking and observation qualitative research techniques were also applied. The study group consisted of 5 guitar teachers from 5 different GSL and 14 guitar students. 10th and 11th grade "guitar lesson exam rubrics" developed by the researcher were evaluated by 2 classical guitar field experts, and the data were analyzed with the Wilcoxon signed-ranks test. Henceforth, the qualitative data were obtained through the student feedback and the observation forms, and content analyzes were made. Consequently, the teachers were of the opinion that the number of materials used in the Guitar Textbooks insufficiently benefited from traditional music, and were sure that there should be materials based on Turkish folk melodies in guitar textbooks suitable for student levels. Experimentally dimensioned, it was determined, there was a positive significant difference between the achievement scores of the students before and after the application, and that the students experienced an awareness by vocalizing the adapted materials from Turkish folk melodies, and showed positive behavioral characteristics for their interest in Turkish music and guitar lesson motivations.