DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SAĞLIK HZİMETLERİ KOOPERATİFLERİ ve TÜRK KOOPERATİFÇİLİĞİ İÇİN YENİ ARAYIŞLAR: SAĞLIK HİZMETLERİ KOOPERATİFÇİLİĞİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Author :
Abstract
Dünyada yaşanan ekonomik, sosyal ve politik gelişmeler beraberinde gerek toplumsal gerekse bireysel olarak karşılan sorunlarında değişim göstermesine neden olmaktadır. Dünyada ekonomik açıdan ortak sorunların çözümü amacıyla karşılıklı yardımlaşma, dayanışma ve kefalet sistemine dayanılarak gönüllü bir ortaklık ile kurulan kooperatifler, çeşitli sektörlerde başarı ile uygulanmaktadır. Günümüzde özellikle gelişmiş ülkelerde, bireylerin sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak, kaliteli ve düşük maliyetli sağlık hizmetinden yararlanmalarını sağlayabilmek amacıyla sağlık sektöründe de kooperatifçilik faaliyetleri yürütülmektedir. Sağlık kooperatifçiliği Brezilya, Japonya ve Kanada gibi birçok ülkede yaygın şekilde uygulanırken ülkemizde sadece bir adet sağlık kooperatifinin bulunması oldukça dikkat çekicidir. Ayrıca Uluslararası Sağlık Kooperatifleri Örgütü’nün (IHCO) varlığı da bu alanın uluslararası boyutuna dikkat çekmesi bakımında oldukça yerinde bir tespit olacaktır. Bu çalışmada, dünyada sağlık kooperatifçiliği alanında ki başarılı uygulama örnekleri ve Türkiye’deki sağlık sisteminden de hareket edilerek ülkemizde ki sağlık sektöründeki kooperatifleşmenin mevcut durumu, yetersizliği, sorunları ve çözüm önerilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, Türkiye’de sağlık sektöründe ki kooperatifleşmenin, diğer sektörlerdeki kooperatifleşmelere göre yeterli olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu konuda, Türkiye’nin mevcut sağlık alt yapısı ve politikaları ile kooperatifleşmenin birlikte ele alınarak sorunların çözümü ve sağlık sektöründe kooperatifleşmenin Türk toplumuna katkı sağlayacağı gerçeğinin ön plana çıkarılmasının gerekliliği vurgulanmıştır.
Keywords
Abstract
The economic, social and political developments in the world cause changes in the problems faced both socially and individually. Cooperatives, which were established with a voluntary partnership based on mutual aid, solidarity and surety system in order to solve common economic problems in the world, are successfully implemented in various sectors. Today, especially in developed countries, cooperative activities are also carried out in the health sector in order to facilitate the access of individuals to health services and to enable them to benefit from quality and low-cost health services. While health cooperatives are widely practiced in many countries such as Brazil, Japan and Canada, it is quite remarkable that there is only one health cooperative in our country. In addition, the existence of the International Health Cooperatives Organization (IHCO) will be a very appropriate determination in terms of drawing attention to the international dimension of this field. In this study, it is aimed to reveal the current situation, inadequacy, problems and solution proposals of the cooperatives in the health sector in our country, based on the examples of successful practices in the field of health cooperatives in the world and the health system in Turkey. As a result of the evaluations, it was concluded that the cooperatives in the health sector in Turkey are not sufficient compared to the cooperatives in other sectors. In this regard, it was emphasized that Turkey's existing health infrastructure and policies and cooperatives should be handled together and the solution of problems and the fact that cooperatives in the health sector would contribute to Turkish society should be brought to the fore.
Keywords
- Akdur, R. (2011). Sağlık hizmetlerinde finansman ve ulusal ekonomi, Yeni Türkiye Sağlık, 40, 1571- 1585.
- Al-Khrabsheh, A.A., Mahdi, O.R & Muttar, A.K. (2017). Health service quality its impact on strategic success: A field study on the private hospitals of Jordan, International Journal of Business and Management, 12 (10), 185-193.
- Anania, P., Angolo, S.M & Sife, A.S. (2020). Positioning co-operatives as partners in global health agenda: How to go about it in Africa, AJCDT, 5 (1), 10 – 27.
- Angus, M & Magna P. (1990). Co-op/Consumer Sponsored Health Care Delivery Effectiveness. Ottawa: Canadian Co-operative Association. June 1990.
- BCMJ, (2007). Health cooperatives in BC: The unmet potential, 49 (3), 139-142
- Bilgin, N & Tanıyıcı, Ş (2008). Türkiye’de kooperatif ve devlet İlişkilerinin tarihi gelişimi KMU İİBF Dergisi, 15, 136-159.
- Birchall, J. (1997). The international co-operative movement. Manchester, UK: Manchester University Press.
- Bobocea, L., Gheorghe, I. R., Spiridon, S. T., Gheorghe, C. M., & Purcarea, V. L. (2016). The management of health care service quality. A physician perspective. Journal of Medicine and Life, 9(2), 149-152.
- Brown, L. (1997). Organizations for the 21st century? Co-operatives and “new” forms of organization, Canadian Journal of Sociology, 22, 65–93.
- COOP, (2022). http://coop.org./ihca/ (25.05.2022).
- COOPAC, (2022). https://www.copac.coop/ (30.05.2022).
- EURICSE, (2022). IHCO, Report 2017. Assessıng The Worldwıde Contrıbutıon Of Cooperatıves To Healthcare. https://euricse.eu/ihco-report-2017-assessing-theworldwide-contribution-of-cooperatives-to-healthcare/ (18.05.2022).
- Euronews, (2022). https://tr.euronews.com/2020.11.19/sagl-k-icin-harcanan-butcede-turkiye- oecd-ulkeleri-aras-nda-son-s-rada (10.05.2022).
- Güreşci, E & Aktürk, O. (2015). Tarımsal kooperatiflerin faaliyetleri üzerine bir araştırma: İspir örneği, Route Educational andSocial Science Journal, 2 (2), 295-312.
- Hafen, E., Kossmann, D & Brand, A. (2014). Health data cooperatives - Citizen empowerment, Methods of Information in Medicine, 53 (2), 82–86.
- Hürriyet, (2022). https://www.hurriyet.com.tr/ege/bir-kooperatiften-fazlasi-40103598 (20.05.
- ICA, (2022). https://www.ica.coop/en/cooperatives/what-is-a-cooperative (30.05.2022).
- INGEV, (2022). https:// ingev.orgSosyalDayanismaEkonomisiucluKooperatifcilikSunumu.pdf (30.05.2022).
- Kasapoğlu, A. (2016). Türkiye’de sağlık hizmetlerinin dönüşümü, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 19 (2), 131-174.
- Kırılmaz, H & Kırılmaz, SK.( 2014). Sağlık hizmetlerinde etik ikilemlerde ampirik etik çalışmalarının yararları, İnsan&İnsan, 1, 35-44.
- Korkmaz, G.M. (2022). https://www.sosyalkooperatif.com/saglik-kooperatifleri (13.05.2022).
- Kumar, S & Preetha, GS (2012). Health promotion: an effective tool for global health, Indian J Community Med., 37 (1), 5 – 12.
- MacKay, L (2007). Health cooperatives in BC: The unmet potential, BCMJ, 49 (3), 139-142.
- Majee, W & Hoyt, A (2011). Cooperatives and community development: a perspective on the use of cooperatives in development, Journal of Community Practice, 19 (1), 48-61.
- Miller, G. (2013). “The Best Health Care System in the World”? Social Work Advance Access published March 28.
- Milner, H. (1992). International theories of cooperation among nations: Strengths and weaknesses, World Politics, 44 (3), 466-496.
- Mülayim, Z.G. (2013). Kooperatifçilik, Yetkin Yayınları, 595s.
- Özer, MA (2016). Sağlık sektöründe yeni bir hizmet sunum modeli: kamu özel ortaklığı, Sosyal Güvenlik Dergisi, 6 (1), 1-9.
- Pauly, M & Redisch, M (1973). The not-for-profit hospital as a physicians' cooperative, The American Economic Review, 63 (1), 87 – 99.
- Piret, J & Boivin, G. (2021). Pandemics Throughout History, Front. Microbiol, 11, 1-16.
- Rohan S. (2003). Opportunities for Co-operative Health Provision in Rural, Remote and Northern Aboriginal Communities. Government Affairs and Public Policy. Canadian Cooperative Association. 2003.
- Sağlam, F (2019). İnsan hakları evrensel bildirgesi’nde tüm hak ve özgürlüklere yönelik kurallar üzerine bir deneme, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 25 (2), 1236-1252.
- Sandbrook, R (2022). Alternatives to neo-liberalism in the Third World, Renewal, 15 (2/3), 46- 57.
- Schwartz, L., M. Hunt, C. Sinding, L. Elit, L. Redwood-Campbell, N. Adelson & S. de Laat (2012). Models for humanitarian health care ethics, Public Health Ethics, 5 (1), 81-90.
- SETA, (2022). https://www.setav.org/5-soru-dunya-genelinde-asi-adaletsizligi/ (09.05.2022).
- Szabó, G.G. (2006). “Co-operative Identity” – a Concept for Economic Analysis and Evaluation of Co-operative Flexibility: the Dutch Practice and the Hungarian Reality in the Dairy Sector, Reclaiming the Economy: the Role of Cooperative Enterprise, Ownership and Control An International Conference on Cooperative Forms of Organisation, University of Wales Institute, Cardiff, 6-8 September, 2006.
- T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, (2022). Sağlık Hizmetleri Kooperatifi Ana Sözleşmesi, https://eskisehir.ticaret.gov.tr/data/ (20.05.2022).
- T.C. Ticaret Bakanlığı, (2022). https://ticaret.gov.tr/kooperatifcilik (29.05.2022).
- The Commonwelath Fund, (2022). https://www.commonwealthfund.org/blog/2009/co (20.05.2022).
- TMKB, (2022). http://www.turkey.coop/ (30.05.2022).
- Turan, N. (2004). Türkiye'de sağlık hizmetleri ve sağlık sektöründe temel sorunlar: Çözüm için sağlık kooperatifçiliğinden yararlanma gereği ve olanakları, Anadolu Üniversitesi yayınları, no. 1555. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi yayınları ; no. 182, 137s.
- TÜBA, (2020). Reflections on the Pandemic in the Future of the World, Turkish Academy of Sciences, 986p, Ankâra,
- TÜİK, (2022). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Saglik-Harcamalari-Istatistikleri-2020-
- UIA, (2022). https://uia.org/s/or/en/1100023505 (18.05.2022).
- Wilhoit, J. (2005). Cooperatives: Short History, https://www.culturalsurvival.org(30.05.2022).
- Yücesan, B and Özkan, Ö. (2020). Evaluation of the covıd-19 pandemic process ın terms of health management, Eurasian JHS 2020;3 (COVID-19 Special Issue): 134-139.
