Author :
DOI : 10.29228/ASOS.64242
Year-Number: 2022-133
Yayımlanma Tarihi: 2022-10-05 08:27:36.0
Language : Türkçe
Konu : Sosyoloji
Abstract
Değişen tüketici tercihleri ve artan rekabet koşullarında önemli ekonomik getiriye sahip turizmden pay alabilmek için şehir markalaşmasının etkili bir hale geldiği görülmektedir. Şehirlerin markalaşmasında etkili olan birçok unsur bulunmaktadır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, coğrafi işaretli gastronomik bir ürün olan Uşak Tarhanasının Uşak ilinin markalaşması üzerindeki etkisini belirlemektedir. Bu amaca ulaşabilmek için Uşak ilini ziyaret eden yerli turistlerden anket tekniği kullanılarak veriler toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde katılımcılar arasında belirlenen gruplarla ilgili istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın olup olmadığına yönelik sonuçlara ulaşmak için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Ankette yer alan tüm ifadelere yönelik ziyaretçilerin görüşlerinin ortalama değerlerini inceleyebilmek için frekans analizi ve ölçekte yer alan “Destinasyon Markalaşması ve Yerel Gastronomi İmajı” değişkenleri arasındaki ilişki için korelasyon analizi ve son olarak yerel gastronomi imajı olarak ele alınan coğrafi işaretli Uşak Tarhanasının Uşak ilinin markalaşması üzerine etkisini belirlemek için regresyon analizi yapılmıştır. Analizlerin sonucunda Uşak Tarhanasının Uşak ilinin markalaşmasında pozitif yönlü bir etkisinin olduğu ve Uşak ilinin markalaşmasında Uşak Tarhanasının %23 oranında etki ettiği görülmektedir.
Keywords
Abstract
In changing consumer preferences and increasing competition conditions, tourism; has significant economic returns. In order to get a share from the economic gain of tourism, city branding must be implemented effectively. There are many factors that affect the branding of cities. In this context, the aim of the study is that Uşak Tarhana, which is a gastronomic product with geographical indication; ıt determines the effect on uşak's branding. In order to achieve this aim, data were collected from those who visited uşak. In the analysis of the data obtained by using the questionnaire technique, t-test and one-way analysis of variance (anova) were used to determine whether there was a statistically significant difference between the groups determined among the participants. The averages of the views of the visitors for all the items in the questionnaire were determined by frequency analysis. Correlation analysis was also used for the relationship between the variables of "destination branding and local gastronomy ımage" in the scale. Finally, in terms of the geographical image of the city; regression analysis was conducted to determine the effect of geographically marked Uşak Tarhana on Uşak's branding. As a result of the analysis, it has been seen that Uşak Tarhana has a 23% effect on the branding of Uşak and the direction of this effect is positive.
Keywords
- Acar, Y. (2018). Türkiye’deki Coğrafi İşaretli Ürünlerin Destinasyon Markalaması Kapsamında Değerlendirilmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 163-177.
- Akbaş, Ş., & Coşkun, H. (2006). Tarhana üretimi ve özellikleri üzerine bir değerlendirme. Türkiye, 9, 24-26.
- Akçi, Y. & Uluışık, Ö. (2016). Marka Şehir Oluşturma: Şehirde Oturanların Değerlendirmeleri Üzerine Bir Uygulama (Adıyaman Örneği), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 355-371.
- Akın, E.B. (2006). Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilmiş Malatya Kayısısının Teknolojik Özelliklerinin Saptanması ve Gıda Güvenliği Açısından Araştırılması. Yayınlanmış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Akın, E.B. (2013). Türkiye'de coğrafi işaret koruma sistemi. Akdeniz Üniversitesi, Akdeniz Ülkeleri Ekonomik Araştırmalar Merkezi, Antalya.
- Altun, İ. (2015). Kahramanmaraş-Elbistan’da Geleneksel Olarak Yapılan Tarhana ve Tarhana Çorbası. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 5(1), 45-49.
- Altunbaş, H. (2007). Pazarlama İletişimi ve Şehir Pazarlaması, Selçuk Üniversitesi, İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 4(4), 156-162.
- Altunışık, R., Coşkun, Y., Yıldırım, E. & Bayraktaroğlu, S. (2002). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayınevi.
- Arslan, Ö. (2010). Yabancı Turistlerin Yiyecek İçecek İşletmeleri, Personeli ve Türk Mutfağına İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi: Alanya Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Aysen, E. Yaylı, A. & Helvacı, E. (2012). Üniversitelerin Marka Kişiliği Algısının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(4),182-204.
- Babcock, B.A. & Clemens, R., (2004). Geographical Indications and Property Rights: Protecting Value-Added Agricultural Products, MATRIC Briefing Paper 04-MBP 7, Iowa State University.
- Bardakoğlu, Ö. & Pala, T. (2009). Destinasyon Pazarlamasında Örgütlenme, 10. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Beşikci, Ö. & Açıksözlü, Ö. (2020). Marka İletişim Araçlarından Biri Olan Reklama Yönelik Turist Algıları: Turizm Reklamlarına Yönelik Metafor Analizi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(111), 495-510
- Bojnec, S. (2006). Tourism Development in Rural Areas. Österreichische Gesellschaft Für Agrarökonomie, Tagungsband, 79-80. https://oega.boku.ac.at/fileadmin/user_upload/Tagung/2006/06_Bojnec_tourism.pdf (Erişim Tarihi: 28.12.2021).
- Combris, P., Lecocq, S., & Visser, M., (1997). Estimation of a Hedonic Price Equation for Bordeaux Wine: Does Quality Matter?, The Economic Journal, 107(441), 390-402.
- Combris, P., Lecocq, S., & Visser, M., (2000). Estimation of a Hedonic Price Equation for Burgundy Wine, Applied Economics, 32(8), 961-7.
- Coşkun, Y.A. (2001). Coğrafi İşaretler. Yayınlanmamış, Uzmanlık Tezi, Türk Patent ve Marka Kurumu, Ankara, 3-5.
- Çekal, N., & Aslan, B. (2017). Gastronomik Bir Değer Olarak Tarhana ve Coğrafi İşaretlemede Tarhananın Yeri ve Önemi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 124-135.
- Demirer, H.R., (2010). Yöresel Ürün ve Coğrafi İşaretler: Fransa ve Türkiye Üzerine Bir İnceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstirüsü.
- Doğan, B. (2015). Coğrafi İşaret Korumasının Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Önemi. Social Sciences, 10(2), 58-75.
- Ekinci R. (2005). The effect of fermentation and drying on the water-soluble vitamin content of tarhana, A Traditional Turkish Cereal Food, Food Chemistry, 90, 127– 132
- Ekinci, R., & Kadakal, C. (2005). Determination of Seven Water-Soluble Vitamins in Tarhana, a Traditional Turkish Cereal Food, by High-Performance Liquid Chromatography. ACTA chromatographica, 15, 289-297
- Erbaş, M., Certel, M., & Uslu, M. K. (2005). Microbiological and Chemical Properties of Tarhana During Fermentation and Storage as Wet—Sensorial Properties of Tarhana Soup. LWT-Food Science and Technology, 38(4), 409-416.
- Escudero, S., (2001). International Protection of Geographical Indications and Developing Countrie, South Centre, Trade-Related Agenda, Development and Equity, Working Papers 10.
- Gilg, A., & Battershill, M., (1998). Quality Farm Food in Europe: A Possible Alternative to Industrialised Food Market and to Current Agri-Environmental Policies: Lessons From France, Food Policy, 23, 25-40
- Girgin, G. K. (2018). Yerel Gıdaların Tüketilmesine Yönelik Turist Motivasyonlarının Ölçülmesi: Antalya’da bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (Özel sayı), 793-810.
- Giritlioğlu, İ. & Avcıkurt, C. (2010). Şehirlerin Turistik Bir Ürün Olarak Pazarlanması, Örnek Şehirler ve Türkiye’deki Şehirler Üzerine Öneriler (Derlemeden Oluşmuş Bir Uygulama), Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 74-89.
- Göçmen, D., Gürbüz, O., & Şahin, İ. (2003). Hazır Tarhana Çorbaları Üzerinde Bir Araştırma. Gıda, 28(1),13-18
- Gökovalı, U., (2007). Coğrafi İşaretler ve Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri: Türkiye Örneği, Atatürk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 141-160.
- Gökşen, F. (2016). Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı Dergisi, 9, 22-28. https://www.dogaka.gov.tr/assets/upload/dosyalar/wwwdogakagovtr_652_yt8h36jr_dog aka-bulten-mart-2016-sayi-9.pdf (16.05.2021).
- Gönenç, S., (2007). Coğrafi İşaretlerin Koruyucu Mekanizmasını Engelleyen Faktörler. Gıda Mühendisliği Dergisi. TMMOB Yayını, 10(25), 45-54.
- Güler M.B. & Konar, A. (1999). Çukurova Yöresi Tarhanalarının Üretim Yöntemleri ve Bileşimleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Dergisi, 4(1-2), 3-24
- Gündoğdu, G. (2006). Türk Hukukunda Coğrafi İşaret Kavramı ve Korunması, Yüksek Lisans Tezi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi.
- Ilbery, B. & Kneafsey, M., (1998). Product and Place: Promoting Quality Products and Services in the Lagging Rural Regions of the European Union, European Urban and Regional Studies, 5(4),329-341.
- Ilıcalı, G. (2005). Coğrafi İşaretler, Coğrafi İşaretlerde Denetim ve Denetimde İşaretlerin Kullanımı: İzmit pişmaniyesi örneği. Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 243-254.
- İloğlu, N. (2014). Coğrafi İşaretlerin Tescili ve Denetimi Üzerine Farklı Ülke Sistemlerinin İncelenmesi ve Türkiye Uygulaması. (Türk Patent ve Marka Kurumu Uzmanlık Tezi). Ankara
- İri, R. İnal, M.E. & Türkmen, H. (2011). Şehir Pazarlamasında Bilinirliğin Önemi: Niğde Yöresinin Bilinirliğinin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi 4(1), 81-96.
- Jones, C. & Bonevac, D. (2013). An Evolved Definition of the Term ―Brand‖: Why Branding has a Branding Problem. Journal of Brand Startegy, 2(2), 112-120.
- Kan, M. & Gülçubuk, B., (2008). Kırsal Ekonominin Canlanmasında ve Yerel Sahiplenmede Coğrafi İşaretler. VIII. Tarım Ekonomisi Kongresi, Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, 25-27 Haziran 2008, Bursa.
- Kan, M., (2011). Yerel Düzeyde Ekonomik Kalkınmada Coğrafi İşaretlerin Kullanımı ve Etkisi: Akşehir Kirazı Araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Kan, M., Gülçubuk, B., Kan, A. & Küçükçongar, M., (2010). Coğrafi İşaret Olarak Karaman Divle Tulum Peyniri, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(19), 15-23.
- Karaçıl, M. Ş. & Acar Tek, N. (2013). Dünyada Üretilen Fermente Ürünler: Tarihsel Süreç ve Sağlık ile İlişkileri, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 163-173.
- Karakulak, Ç. (2016). Coğrafi İşaretleme Yoluyla Gastronomik Kimlik Oluşturma ve Gastronomik Kimliğin Destinasyon Pazarlamasındaki Rolü: Trakya Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Keller, K. L. (2003). Strategic Brand Management: Building, Measuring and Managing Brand Equity. USA: Prentice-Hall.
- Kiliçhan, R., & Köşker, H. (2015). Destinasyon markalaşmasında gastronominin önemi: Van kahvaltısı örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 102-115.
- Koç, F., Özbek, V., Akkılıç, M. E., Alnıaçık, Ü., & Varol, İ. (2019). Examınıng Effects Of Servıce Qualıty And Hotel Image On Customer Satısfactıon From The Perspectıve Of Consumptıon Motıvatıons, Tourism, Leisure and Global Change, 5, 356-366.
- Kodaş D. (2013). Yerli Ziyaretçilerin Yerel Yiyecek Tüketim Güdülerinin Belirlenmesi: Beypazarı Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kotler, P. (1997). Marketing Management, Analysis, Planning, Implementation and Control. (Ninth Edition). New Jersey, USA: Prentice- Hall International Inc.
- Kotler, P. (2011). B2B Marka Yönetimi. İstanbul: Mediacat Kitapları.
- Köse, E. & Süngü, Ö. (2000). Tarhana Yapımında Farklı Un Çeşitlerinin Kullanılma Olanaklarının Araştırılması. Unlu Mamuller Teknolojisi, 9, 34-38.
- Landon, S., ve Smith, C. E. (1997). The Use of Quality and Reputation Indicators by Consumers: the Case of Bordeaux wine. Journal of Consumer Policy, 20(3), 289-323.
- Mercan, Ş. O., & Üzülmez, M. (2014). Coğrafi İşaretlerin Bölgesel Turizm Gelişimindeki Önemi: Çanakkale ili örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(2), 67-94.
- Moran, W., (1993). Rural Space as Intellectual Property, Political Geography, 12(3), 263-277.
- Mulik, K. & Crespi, J. M. (2011). Geographical Indications and the Trade Related Intellectual Property Rights Agreement (TRIPS): A case study of basmati rice exports. Journal of Agricultural & Food Industrial Organization, 9(1), 1-19.
- Nanayakkara, T. (2011). Role of Intellectual Property in Enhancing the Competitiveness of The Tourism Industry. Netherland and France.
- Nerlove, M., (1995). Hedonic Price Functions and the Measurement of Preferences: the Case of Swedish Wine Consumers, European Economic Review, 39(9), 1697-716.
- Oczkowski, E., (2001). Hedonic Wine Price Functions and Measurement Error, The Economic Record, 77(239), 374- 82.
- Oğuz, Z. (2016). Yerel Değerlerin Turizm Ürününe Dönüştürülmesinde Coğrafi İşaretlerin Kullanımı: Siirt İli Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Oraman, Y. (2015). Türkiye’de Coğrafi İşaretli Ürünler. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 76-85.
- Orhan, A. (2010). Yerel Değerlerin Turizm Ürününe Dönüştürülmesinde “Coğrafi İşaretlerin” Kullanımı: İzmit Pişmaniyesi Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 243-254.
- Öğel, B. (1978). Türk Kültür Tarihine Giriş. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Passeri, S. (2006). International Legal Protection of Geographical Indications: European and Asian Experiences, ECAP II, Thailand, 21 April 2006.
- Qu, H., Kim, L. H. & Im, H. H. (2011). A model of destination branding: Integrating the concepts of the branding and destination image. Tourism management, 32(3), 465-476.
- Rangnekar, D. (2003). Geographical Indications. Ictsd and Unctad, Issue Paper, Geneva, 4, 46.
- Ross, A. & Willson, V. L. (2017). Basic and Advanced Statistical Tests: Writing Results Sections and Creating Tables and Figures. Rotterdam: Sense.
- Rovamo, O., (2006). Monopolizing Names? The Protection of Geographical Indications in the European Community, LL.M. thesis, Department of Public Law, IPR University Center, University of Helsinki, Helsinki.
- Schneider, G.K. & Ceritoğlu, A.B., (2010). Yöresel Ürün İmajının Tüketici Satın alma Davranışı ve Yüksek Fiyat Ödeme Eğilimi Üzerindeki Etkisi-İstanbul İlinde Bir Uygulama, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 06, 29-52.
- Selwood, J. (2003). The Lure of Food: Food As an Attraction in Destination Marketing in Manitoba, Canada, Michael Hall (Ed), Food Tourism Around the World: Management of Development and Markets, Great Britain: Elseiver, 178-180
- Siyamoğlu, B. (1961). Türk Tarhanalarının Yapılışı ve Terkibi Üzerinde Bir Araştırma. İzmir: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ege Üniversitesi Matbaası.
- Stigler, G.J., (1961). The Economics of Information, Journal of Political Economy, 69, 213.
- Suluk, C. & Orhan, A. (2005). Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku Genel Esaslar Fikir ve Sanar Eserleri. https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/58044263/Fikir_ve_Sanat_ Eserleri_Hukuku_-_Academia.pdf?1545426993=&response-content- (Erişim Tarihi: 12.05.2021).
- Sünnetçioğlu, S., Can, A. & Durlu Özkaya, F. (2012). Yavaş Turizmde Coğrafi İşaretlemenin Önemi. 13. Ulusal Turizm Kongresi, 6-9 Aralık 2012, Antalya, 953-962.
- Şahin, N., Açıksözlü, Ö. & Varol, İ. (2022). Atatürk’ün Kenti Yalova: Turistik Rota Önerisi, (Edt. A. Ünal), Turizm ve Destinasyon Araştırmaları -I, Çanakkale: Paradigma Akademi.
- Şahin, A. & Meral, Y. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretleme ve Yöresel Ürünler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 2, 88-92.
- Şentürk, B. (2011). Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri: Mikro ve Makro Açıdan Bir Değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Üniversitesi Sosyal
- TDK (2021). https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi:12.05.2021).
- Tekelioğlu, Y. (2016). Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı Dergisi, 9, 18-21.
- Teuber, R., (2011). Consumer’s and Producer’s Expectations Towards Geographical Indications: Emprical Evidence for a German Case Study, British Food Journal, 113(7), 900-918.
- Topbaş, T.N. (2019). Yerel ve Kırsal Kalkınmada Coğrafi İşaret: Zile Pekmezi Araştırması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri
- TPK (2021). https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/20259A72-5C47- 4DF5-898C-D0E681A10C31.pdf (Erişim Tarihi:12.05.2021).
- TSE (2021). https://ci.turkpatent.gov.tr/Statistics/ RegistrationAndApplication. (Erişim Tarihi:12.05.2021).
- Tuncay, M. (2009). Coğrafi İşaretlerin Korunması. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Turan, A. H. & Çolakoğlu, B. E. (2009). Yaşlı Tüketicilerde Algılanan Marka Değeri ve Satın Alma Niyeti. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, XI(1), 277-296.
- Uğur, U. (2019). Uşak İli’nin Destinasyon Markalaşma Analizi ve Strateji Önerileri. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1178-1193.
- Van De Kop, P. & Sautier, D. (2006). Regional Identity: an Overview. Origin-Based Products, Lessons For Pro-Poor Market Development, Royal Tropical Institute (Kıt), Kıt Development, Policy and Practice, French Agricultural Research Centre for International Development (Cırad), Bulletin, 21(30), 372.
- Varol, İ. (2022). Turizm 5.0- Süper Akıllı Turist (Turist 5.0), Düriye Bozok (Ed), Teknoloji ve Turizm (Gelenekselden Turizm 4.0’a) içinde (248-259). Detay Yayıncılık.
- WİPO, (2021). https://www.wipo.int/madrid/en/ (Erişim Tarihi:12.05.2021).
- Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2011). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Detay Yayıncılık.
- Yergaliyeva, A. (2011). Destinasyon Markalaşma Sürecinde Yerel Mutfağın Yeri (Uralsk Bölgesi’ndeki Restoranlar Üzerine Bir Araştırma). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yıldırım, Ç. & Güzeler, N. (2016). Tarhana cipsi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı, 1-8.
- Yıldız, Ö. (2015). Ekonomik Sürdürülebilirliği: Kazdağı Örneği. Doktora Tezi. Dokuz Eylül
- Yücita, (2018). Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler. Türkiye Araştırma Ağı Dergisi, 2, 1-22.
- Zeren, H.E. (2011). Stratejik Kent Yönetimi ve Kent Markası Oluşturma Süreci, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 1(2), 175-200.
- Zeren, H.E. (2012). Kent Markalaşması Sürecinde İç Girişimcilik Faktörü, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2(1), 95-104.
- Zuluğ, A., (2010). Coğrafi İşaretli Gıdalara İlişkin Tüketici Tercihleri Üzerine Bir Araştırma: İstanbul Örneği. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
