ETKİLİ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ İÇİN TEDARİK ZİNCİRİ FAALİYETLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: DEMATEL TABANLI BİR YAKLAŞIM
Author :
Abstract
Tedarik zincirinin etkili bir şekilde yönetilmesinde, tedarik zinciri içerisindeki üyelerin üstlendiği görevleri başarılı bir şekilde yerine getirmesi büyük önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra, tedarik zinciri üyelerinin tedarik zinciri içerisinde yürüttükleri faaliyetler arasındaki ilişkiyi anlamak da önem arz etmektedir. Buradan hareketle bu çalışmada, Tedarik zinciri üyeleri tarafından gerçekleştirilen ve tedarik zinciri faaliyetleri olarak adlandırılan planlama, tedarik, üretim, dağıtım, envanter (stok) yönetimi, lojistik ve bilgi yönetimi faaliyetlerinin, etkili bir tedarik zinciri yönetimi için birbirleri ile olan etki ve ilişki düzeyinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için öncelikli olarak, 9 ayrı uzmandan görüş alınmış ve toplanan uzman görüşleri çok kriterli karar verme yöntemi olan DEMATEL yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucuna göre tedarik zinciri faaliyetleri arasında en yüksek ilişki düzeyine sahip faaliyet, üretim faaliyeti olarak belirlenmiştir. Tedarik zinciri faaliyetler arasında en düşük ilişki düzeyine sahip faaliyet ise bilgi yönetimi faaliyetidir. Ayrıca dağıtım, üretim, lojistik ve envanter (stok) yönetimi faaliyetlerinin etkilenen faaliyetler grubunda ve bilgi yönetimi, planlama ve tedarik faaliyetlerinin ise etkileyen faaliyetler grubunda yer aldığı çalışmadan elde edilen bulgular arasındadır.
Keywords
Abstract
It is of great importance that the members of the supply chain successfully fulfill their duties in the effective management of the supply chain. In addition, it is important to understand the relationship between the activities of supply chain members. In this study, it is aimed to determine the level of relationship and influence between planning, procurement, production, distribution, inventory (stock) management, logistics and information management activities, which are called supply chain activities and carried out by supply chain members, for an effective supply chain management. For this, firstly, opinions from 9 different experts were taken and the collected expert opinions were analyzed with the DEMATEL method, which is a multi-criteria decision-making method. According to the results of the analysis, the activity with the highest level of relationship among the supply chain activities was determined as the production activity. The activity with the lowest level of relationship among supply chain activities is knowledge management activity. In addition, it is among the findings obtained from the study that distribution, production, logistics and inventory (stock) management activities are included in the affected activities group, and information management, planning and supply activities are included in the affecting activities group.
Keywords
- Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2017). Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi. İstanbul: Beta
- Bıçakcı, P. S. & Üreten, S. (2017). Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının zincir performansı üzerindeki etkileri: bir uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 367-386.
- Bowersox, D. J. & Closs, D. J. (1996). Logistical Management: The Integrated Supply Chain Process, International Edition, New York: McGraw Hill.
- Cengiz, E. & Aksoy, H. (2017). Tedarik zinciri elemanları arasında güven ilişkisi, etik kurallar ve bilgi paylaşımının tedarik zinciri performansı üzerine etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 1-22.
- Chirra, S. & Kumar, D. (2018). Evaluation of supply chain flexibility in automobile industry with fuzzy DEMATEL approach. Global Journal of Flexible Systems Management, 19(4), 305-319.
- Chopra, S. & Meindl, P. (2021). Tedarik Zinciri Yönetimi: Strateji, Planlama ve Operasyon. (E. Bulut, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık. (Orijinal eserin yayın tarihi 2016).
- Çıkmak, S., Üstündağ, A. & Ungan, M. C. (2020). Savunma sanayindeki bir işletmede tedarik zinciri risk azaltma stratejilerinin Bulanık DEMATEL yöntemiyle analizi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 8(3), 2005-2028.
- Ecer, F. (2020). Çok Kriterli Karar Verme: Geçmişten Günümüze Kapsamlı Bir Yaklaşım. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Erturgut, R. (2021). Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Gökşen, H. (2021). Bütünleşik bulanık dematel-aas yöntemi ile tedarik zinciri performans ölçütlerinin önem ağırlıklarının belirlenmesi: Kablo sektöründe bir uygulama. Business & Management Studies: An International Journal, 9(4), 1399-1421.
- Güzel, D. & Demirdöğen, O. (2016). Tedarik zinciri bütünleşmesi, yeşil tedarik zinciri uygulamaları ve işletme performansı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 362-394.
- Hove-Sibanda, P. & Pooe, R. D. (2018). Enhancing supply chain performance through supply chain practices. Journal of Transport and Supply Chain Management, 12(1), 1-13.
- Hugos, M. (2003). Essential Supply Chain Management. New Jersey: John Wiley & Sons.
- Korucuk, S. & Memiş, S. (2018). Tedarik Zinciri Yönetimindeki Risk Faktörlerinin AHP ile Ölçülmesi: Erzurum İli Örneği. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1036-1051.
- Kumar, G., Banerjee, R. N., Meena, P. L. & Ganguly, K. (2016). Collaborative culture and relationship strength roles in collaborative relationships: a supply chain perspective. Journal of Business & Industrial Marketing, 31(5), 587-599.
- Lee, B. C., Kim, P. S., Hong, K. S. & Lee, I. (2010). Evaluating antecedents and consequences of supply chain activities: an integrative perspective. International Journal of Production Research, 48(3), 657-682.
- Lin, R. J. (2013). Using fuzzy DEMATEL to evaluate the green supply chain management practices. Journal of cleaner production, 40, 32-39.
- Mentzer, J. T., Dewitt, W., Keebler, J. S., Min, S., Nix, N. W., Smith, C. D. & Zacharia, Z. G. (2001). Defining supply chain management. Journal of Business Logistics, 22(2), 1-25.
- Mentzer, J. T., Stank, T. P. & Esper, T. L. (2008). Supply chain management and its relationship to logistics, marketing, production, and operations management. Journal of Business Logistics, 29(1), 31-46.
- Murphy, P. R. & Knemeyer, A. M. (2016). Güncel Lojistik. (F. Yercan ve Ş. Demiroğlu, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık. (Orijinal eserin yayın tarihi 2015).
- Nebol, E. (2016). Tedarik Zinciri ve Lojistik Yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Öztürk, D. (2016). Tedarik zinciri yönetimi süreçlerini etkileyen faktörler. International Journal of Social and Economic Sciences, 6(1), 17-24.
- Saroha, M., Garg, D. & Luthra, S. (2021). Identification and analysis of circular supply chain management practices for sustainability: A fuzzy-DEMATEL approach. International Journal of Productivity and Performance Management 71(3), 723-747.
- Sukati, I., Hamid, A. B., Baharun, R. & Yusoff, R. M. (2012). The study of supply chain management strategy and practices on supply chain performance. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 40, 225-233.
- Tarafdar, M. & Qrunfleh, S. (2017). Agile supply chain strategy and supply chain performance: complementary roles of supply chain practices and information systems capability for agility. International Journal of Production Research, 55(4), 925-938.
- Tseng, M. L. (2009). A causal and effect decision making model of service quality expectation using grey-fuzzy DEMATEL approach. Expert Systems with Applications, 36, 77387748.
- Ülgen, H. & Mirze, S. K. (2013). İşletmelerde Stratejik Yönetim (6. Baskı). İstanbul: Beta
- Yıldız Çankaya, S. (2021). Tedarik zinciri izlenebilirliğinin önündeki engellerin DEMATEL yöntemiyle değerlendirilmesi. Journal of Research in Business, 6(2), 357-380.
- Wang, B., Childerhouse, P., Kang, Y., Huo, B. & Mathrani, S. (2016). Enablers of supply chain integration: interpersonal and interorganizational relationship perspectives. Industrial Management & Data Systems, 116(4), 838-855.
- Wu, W. W. & Lee, Y. T. (2007). Developing global managers’ competencies using the fuzzy DEMATEL method. Expert Systems with Applications, 32, 499-507.
