Author :
Abstract
Sinematografi, senaryonun çekilmesi aşamasındaki teknik değişkenlerin filmlerde anlamı inşa etme sürecidir. Bu süreç kadrajın kurulması sırasında devreye girer ve filmin tümünü kapsar. Filmlerde karakterler senaryo kuramı gereği, kişilik duyguları, motivasyonları, doğrulukları, güç ve varlıkları, tanınma biçimleri, vb. gibi konularda değişim gösterir. Bu değişim sinematografik kullanımlarla gösterilir. Dolayısıyla sinematografi, filmin hem anlam ağını hem de karakterlerin gelişimini etkileyen önemli bir kavramdır. David Bordwell ve Kristin Thompson’un, birlikte yazdıkları Film Sanatı adlı kitap sinematografik bir incelemenin neleri kapsayacağını detaylandırır. Nuri Bilge Ceylan, Türkiye Sineması’nda sinematografinin etkisini karakterler üzerinde kullanan nadir yönetmenlerdendir. Bu çalışmada, Nuri Bilge Ceylan’ın Bir Zamanlar Anadolu’da filminden Savcı Nusret ve Ahlat Ağacı filminden Sinan karakteri üzerinden, David Bordwell ve Kristin Thompson’un tasvir ettiği sinematografik tahlil yöntemi kullanılarak karakter incelemeleri yapılmıştır. Bu sayede film yapımcıları için, bir filmin çekim aşamasında karakteri sunan sinematografik unsurların tanınması ve etkili kullanılması, izleyenler için ise karakterin biçimsel okumasının yapılabilmesine olanak sağlanmıştır.
Keywords
Abstract
Cinematography is a sense-making process for films through a set of technical variables in the process of filming the script. This process steps in in the course of setting the frame so it involves the whole film. Every frame, inevitably, is a result of a cinematographic choice. In films, characters go through certain phases on the matters such as sense of identity, their motivations, righteousness, power and existence, way of recognition et cetera on the principle of the screenwriting theory. This alteration is shown through cinematographic utilization. Therefore, cinematography is a subject that should be analyzed since it affects the net of meaning as well as the development of characters. The book called Film Art, written by David Bordwell and Kristin Thompson together, is one of the eligible works written on the analysis of structural cinema. In the study aforementioned, what a cinematographic examination covers is detailed. In Turkish Cinema, Nuri Bilge Ceylan is one of the few directors who use the strong effect of cinematography on their characters. Shooting a scene is designed in a way that it would reflect the situation of the characters in the story. In this paper, a character analysis is achieved through the characters Savcı Nusret from Nuri Bilge Ceylan’s Once Upon a Time in Anatolia and Sinan from The Wild Pear Tree by using the method of cinematographic analysis described by David Bordwell and Kristin Thompson. Thus, it became possible firstly for filmmakers to recognize the cinematographic elements that represent the characters in the process of filming and use those elements effectively, and then for viewers to make a stylistic analysis of characters.
Keywords
- Aristoteles, (2019), Poetika (Çev., Ari Çokona, Ömer Aygün), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- Armes, Roy, (2011), Sinema ve Gerçeklik: Tarihsel Bir İnceleme (Çev.: Zeynep Özen
- Aytekin, Erdal, Pelin, (2015), “Nuri Bilge Ceylan Sinemasının Anlatısal Dönüşümü: Fotografik Anlatımdan, Öyküsel Anlatıma”, Selçuk İletişim, 9 (1): 247-265
- Bergman, Ingmar, (2012), Sinematografi İnsan Yüzüdür (Çev.: Selim Özgül), Agora
- Bonitzer, Pascal, (2011), Kör Alan ve Dekadrajlar (Çev., İzzet Yasar), Metis Yayıncılık Ltd., İstanbul.
- Bonitzer, Pascal, (2013), Bakış ve Ses (Çev., İzzet Yasar), Metis Yayıncılık Ltd., İstanbul.
- Bordwell, D.; Thompson, K., (2012), Film Sanatı (Çev., Ertan Yılmaz, Emrah Suat Onat), De Ki Basım Yayım Ltd. Sti., Ankara.
- Bordwell, David, (2016), Hollywood’un Film Dili (Çev., Zahit Atam, Yusuf Can Ekinci, Barış Tanyeri), Doruk Yayımcılık, İstanbul.
- Bresson, Robert, (2012), Sinematograf Üzerine Notlar (Çev., Nilüfer Güngörmüş), Küre
- Brown, Blain, (2011), Sinematografi Kuram ve Uygulama (Çev., Selçuk Taylaner), Hil Yayın,
- Demir, Yalçın, (1990) “Filmsel Zamanın Yaratılmasında Filmsel Araçların Zamanı Etkilemedeki Rolleri”, Kurgu Dergisi, s:7, 145-157, www.docplayer.biz.tr
- Diken, B.; Gilloch, G.; Hammond, C.; (2018), Nuri Bilge Ceylan Sineması: Türkiyeli Bir Sinemacının Küresel Hayal Gücü (Çev., Ahmet Nüvit Bingöl), Metis Yayınları,
- Ersümer, Oluk, Ayşen, (2013), Klasik Anlatı Sineması, Hayalperest Yayınevi, İstanbul.
- Eryılmaz, Mehmet, (2012), Nuri Bilge Ceylan Söyleşiler, Norgunk Yayıncılık, İstanbul.
- Kolker, Robert, (2011), Film, Biçim ve Kültür (Çev., Fırat Ertınaz, Ali Güney, Zeynep Özen, Onur Şakır, Berivan Tokem, Dilek Tunalı, Ertan Yılmaz), De Ki Basım Yayım Ltd. Şti., Ankara.
- Lotman, Yuriy, Michailovich, (2012), Sinema Göstergebilimi (Çev., Oğuz Özügül), Nirengi Kitap, Ankara.
- Metz, Christian, (2012), Sinemada Anlam Üstüne Denemeler (Çev., Oğuz Adanır), Hayalperest Yayınevi, İstanbul.
- Miller, William, (2016), Senaryo Yazımı Sinema ve Televizyon İçin (Çev., Yılmaz Büyükerşen, Yalçın Demir, Nesrin Esen), Hayalperest Yayınevi, İstanbul.
- Parsa, Alev Fatoş, (2012), “Sinema Göstergebiliminde Yapısal Çözümleme, Sinemasal Anlatı Sunumu ve Kodlar”, İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri, Görsel Metin Çözümleme, (Editör, Özlem Güllüoğlu), Ütopya Yayınevi, S.11-33, Ankara.
- Pehlivan, Serdar, (2012) “Sinema ve Fotoğraf: Durağan Film Karelerinin Estetiği”, 10. Ulusal Sanat Sempozyumunda sözlü bildiri olarak sunulmuştur, 7-8 Haziran 2012, Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Grafik Bölümü, Ankara.
