MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI'NIN TÜRK TARİHİ AÇISINDAN TARİHSEL ÖNEMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Author :  

Year-Number: 2020-105
Language : Türkçe
Konu : Sosyal Bilimler
Number of pages: 422-435
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Birinci Dünya Savaşı’nın İtilaf Devletleri tarafından kazanılmasının ardından, yıllardır Osmanlı toprakları üzerindeki emellerini gerçekleştirmek isteyen İtilaf güçleri için bir fırsat doğmuş oldu. Osmanlı Devleti’nin zayıflığı ve topraklarını koruyacak güçte olmaması Birinci Dünya Savaşı devam ederken, İtilaf Devletleri arasında gizli antlaşmaların yapılmasına neden olmuştur. Bu antlaşmalara göre Osmanlı Devleti iyice savunmasız görülerek, topraklarının paylaşılması hedeflenmiştir. Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda yenilen devletlerle yapılan ateşkes ve barış antlaşmaları ile amaçlarını daha fazla gerçekleştirmek istemişlerdir. Özellikle Osmanlı Devleti ile imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması’nda yer alan ağır hükümler amaçlarını açıkça gözler önüne sermiştir. Osmanlı Devleti ile imzalanan ateşkes antlaşmasıyla Osmanlı Devleti parçalanmak istenmiş, her bir madde ile Osmanlı Devleti güçsüz bırakılmıştır. Mondros Ateşkes Antlaşması, bu çalışmada maddeleriyle birlikte ele alınmış, tarihsel önemine değinilmiştir.

Keywords

Abstract

After the First World War was won by the Allied Powers, there was an opportunity fort he Allied Powers, who wanted to realize their ambitions on Ottoman lands for years. The weakness of the Ottoman Empire and the lack of strength to protect its territories led to secret treaties among the Allied Powers as the First World War continued. According to these treaties, the Ottoman State was considered vulnerable and its territory was intended to be shared. With the armitice and peace treaties with the defeated states at the end of the First World War, they wanted to achieve their goals further. In particular, the harsh terms in the Mondros Armitice Aggreement signed with the Ottoman Empire clearly demonstrated their purpose. The Mondros Armitice Aggreement which was signed with the Ottoman Empire, the Ottoman State was wanted to divide and the Ottoman State was left powerless with each article. The Mondros Armitice Aggreement was discussed with its articles in this work and its historical significance was addressed.

Keywords


  • Açıkkaya, Savaş; Çelik Akın, (2014), Bir Devrin Sonu: Mondros, İskenderiye Kitap, İstanbul.

  • Alfabetik Okul Ansiklopedisi, (1998), Görsel Yayınlar Ansiklopedik Neşriyat Ticaret ve Sanayi A.Ş. Yayını, İstanbul.

  • Akbıyık, Yaşar, (2012), Osmanlıdan Türkiye’ye Tarih Toplum Siyaset, Semih Ofset, Ankara.

  • Akkoyun, Turan, (2018), Mondros Ateşkesindeki Haberleşme Engelinin Aşılma Teşebbüsü: 23. Fıkra Örneği. Tarih Okulu Dergisi, 11(3), 641-662.

  • Aksanyar, Necati, (2008), Emperyalizm Kıskacındaki Bir Milletin Yaşama Hakkının Organizasyonu ve Kahramanı Mustafa Kemal (13 Kasım 1918- 16 Mayıs 1919 İstanbul). Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi. S. 14. (erişim 14.03.2019)

  • Arıkan, Refik, (2016), I. Dünya Savaşı’nda Marne Cephesi ve Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girişi, VAKANÜVİS-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-36.

  • Armaoğlu, Fahir, (2007), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1995), Alkım Yayınevi, İstanbul.

  • Bayramol, Eray, (2019). Rus Diplomatik Belgelerine Göre Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin İttifak Devletleri’ne Katılışı, Türkbilig, 99-105.

  • Çınar, Burak, (2014). Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Jeopolitiğinin Rolü, Akademik Bakış Dergisi, 8 (15), 39-56.

  • Erim, Nihat, (1953), Devletlerarası Hukuku ve Siyasi Tarih Metinleri. Cilt 1. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.

  • Eroğlu, Hamza, (1967), Türk Devrim Tarihi, Kardeş Matbaası, Ankara.

  • Gökbilgin, Tayyip, (1959), Milli Mücadele Başlarken Mondros Mütarekesi’nden Sivas Kongresi’ne, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.

  • Göze, Ayferi, (1989), Türk Kurtuluş Savaşı ve Devrimi Tarihi, Beta Basım Yayım, İstanbul.

  • Güner, Zekai, (1998), Trakya- Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1 Aralık 1918- 13 Mayıs 1920), Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.

  • İlgürel, Mücteba, (1999), Milli Mücadele’de Balıkesir Kongreleri, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, İstanbul.

  • Karlı, Ercan, (2004), Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet, Geçit Kitabevi, İstanbul.

  • Kars, Zübeyir, (1999), Milli Mücadele’de Kayseri, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek

  • Kılavuz, Nuran, (2012), Mondros’tan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Açılışına Kadar Milli Mücadele’nin Siyasal Gelişimi, Ekev Akademi Dergisi, 16 (51), 61-72.

  • Meydan Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedisi, (1990), Meydan Yayınları, C.14, İstanbul.

  • Sürmeli, Serpil, (1998), Milli Mücadele’de Tekalif-i Milliye Emirleri, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.

  • Tansel, Selahattin, (1977), Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, Milli Eğitim Basımevi, Ankara. Turan, R.; Safran, M.; Şahin, M.; Yalçın, S.; (1994), Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Siyasal Kitabevi, Ankara. Türkmen, Zekeriya, (1996), 30 Ekim 1918 Tarihli Mondros Ateşkes Antlaşmasına Göre Türk Ordusu’nun Kuruluş ve Kadrosuna Bir Bakış, İstanbul. Ural, Selçuk, (2008), Mondros Mütarekesi ve Doğu Vilayetleri, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.

  • Ünal, M. A.; Halaçoğlu, A.; (1995), Türk İnkılâbı Tarihi ve Atatürk İlkeleri, Akademi Kitabevi, İzmir

  • Yılmaz, Yahya, (2018), Mondros’tan Ankara Antlaşması’na İskenderun-Antakya Bölgesi’nin Durumu, İşgallere Karşı Mustafa Kemal Paşa’nın Tepkisi ve Tayfur (Sökmen) Bey’in Faaliyetleri (1918-1921). Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (1), 378- 403.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics